Chất thải y tế là gì? Phân loại rác thải y tế đúng cách như thế nào?

Chất thải y tế là loại chất thải nguy hại cần được xử lý đúng cách. Vậy chất thải y tế là gì? Phân loại rác thải y tế như thế nào? Hãy cùng trường cao đẳng công nghệ y dược Việt Nam khám phá qua bài viết này nhé.

Chất thải y tế là một trong nhiều loại rác thải đặc thù cần được xử lý đúng cách. Nếu không được xử lý cẩn thận có thể gây ra ảnh hưởng xấu tới môi trường. Rác thải y tế hiện nay đang là một trong nhiều thách thức của ngành y tế. Với số lượng ngày càng tăng cao và tính chất nguy hại khiến đây là một nguồn lây nhiễm ra môi trường nguy hiểm.

Định nghĩa về rác thải y tế

Chất thải y tế được định nghĩa là loại chất thải chứa nhiều chất độc, chất thải từ bệnh viện, cơ sở y tế như văn phòng bác sĩ, phòng khám nha khoa, phòng thí nghiệm…Chất thải y tế có thể là lỏng hoặc rắn. Đó có thể là chất thải phát sinh từ sinh hoạt của bệnh nhân trong bệnh viện, cơ sở nghiên cứu y khoa và phòng khám…

Tên thường gọi của chất thải y tế như chất thải như chất thải lâm sàng, chất thải sinh học. chất thải y tế truyền nhiễm…

Phân loại chất thải y tế

Theo tổ chức WHO, có 2 cách phân loại chất thải y tế bao gồm các vật dụng sắc nhọn, băng gạc, dịch tiết và các vật liệu bị lây nhiễm là rác thải nguy hại. Các loại vật dụng không chứa chất lây nhiễm là chất thải y tế nói chung.

Tiêu chí phân loại rác thải y tế

• Rác thải y tế là vật sắc nhọn: Bao gồm các loại dụng cụ y tế có thể xuyên qua da như kim, dao mổ, kính, dao cạo…
• Chất thải truyền nhiễm: Bao gồm các loại có khả năng lây nhiễm như băng gạc, phân, dụng cụ nuôi cấy vi sinh…
• Chất thải phóng xạ: Là các chất xạ trị, hóa trị của bệnh nhân được điều trị trong bệnh viện, đó có thể là thủy tinh, vật dụng nhiễm phóng xạ trong quá trình điều trị.
• Rác thải là các bệnh lý: Chất lỏng, mô, máu bệnh nhân, các bộ phận cơ thể, xác động vật nhiễm bệnh được xếp vào loại rác thải này.
• Dược phẩm: Là các loại thuốc, vắc xin, hết hạn sử dụng, chứa nhiều chất độc, các loại thuốc kháng sinh có ảnh hưởng tới môi trường.
• Rác thải hóa chất: Là các chất tẩy rửa, dung môi thí nghiệm, các kim loại nặng như thủy ngân thoát ra từ các thiết bị y tế.
• Ngoài ra còn chất thải độc hại, chất thải y tế tổng hợp không được quy định.

Với các  loại rác thải y tế khác nhau sẽ có phương pháp xử lý khác nhau tùy thuộc vào đặc tính của từng loại. Mỗi phương pháp đều có ưu nhược điểm riêng. Vì vậy tùy thuộc vào nhu cầu xử lý của từng đơn vị để đưa ra phương án phù hợp. Một số tiêu chuẩn được đưa ra dưới đây sẽ giúp quý khách hiểu thêm về quy trình xử lý rác thải y tế hiện nay

Quy trình xử lý rác thải y tế trong bệnh viện

Chất thải y tế được phân loại theo màu sắc và đặc tính ngay từ khâu xử lý đầu vào. Điều này được quy định rõ ràng. Mỗi loại rác thải được quy định tương ứng với 1 màu sắc để dễ dàng phân biệt. Sau khi được phân loại, chất thải y tế được xử lý sơ bộ và vận chuyển đóng kiện đưa tới khu vực xử lý.

Các phương pháp xử lý rác thải y tế

Hiện nay, trên thế giới đang áp dụng một số phương pháp xử lý rác thải y tế với hiệu quả tối ưu. Trước đây khi công nghệ khoa học chưa phát triển như ngày nay, rác thải y tế thường được xử lý bằng phương pháp đốt. Cho tới tận bây giờ, phương pháp này cũng được xem là một trong nhiều cách tốt nhất xử lý chất thải y tế như mô cơ thể, các bộ phận…

Phương pháp đốt vẫn được sử dụng bởi nhiều ưu điểm như đơn giản, dễ vận hành tuy nhiên chi phí vận hành của phương pháp khá lớn. Một trong nhiều sản phẩm sử dụng công nghệ đốt là lò đốt rác

Lò đốt rác

Lò đốt rác là phương pháp sử dụng công nghệ đốt để xử lý rác thải y tế. Nhưng nhược điểm của phương pháp này lại chính là chi phí vận hành lớn. Nhưng chi phí này có thể được bù đắp khi năng lượng được sản xuất kèm với quá trình xử lý rác thải.

Vì là phương pháp đốt, nên không thể tránh khỏi các loại khói được thải ra môi trường. Với lò đốt rác, khói thải được kiểm định và đánh giá định kỳ để xác định có ảnh hưởng tới môi trường. Tuy nhiên việc kiểm soát và kiểm soát khí thải định kỳ tốn khá nhiều chi phí vận hành của doanh nghiệp nên đây không phải là phương pháp được nhiều cơ sở sử dụng.

Sử dụng hấp tiệt trùng kết hợp nghiền cắt

Hệ thống xử lý rác thải y tế kết hợp nghiền cắt là phương pháp được sử dụng nhiều hiện nay với nhiều ưu điểm và hiệu quả tối ưu. Rác thải y tế được  vận chuyển tới điểm tập kết và phân loại sơ bộ. Sau đó được đưa vào hấp tiệt trùng đê loại bỏ các vi sinh vật, vi khuẩn gây hại. Sau đó được đưa và hệ thống nghiền cắt để thu nhỏ thể tích dễ dàng vận chuyển và xử lý.

Ưu điểm của phương pháp này chính là xử lý hiệu quả với công suất cao, an toàn với môi trường, không phát sinh khói. Sử dụng cho cả rác thải y tế tái chế. Lượng rác giảm được thể tích đáng kể và giảm gánh nặng trong quá trình xử lý rác.

Nồi hấp tiệt trùng kết hợp máy nghiền cắt rác thải là giải pháp thay thế lò đốt tuyệt vời mà doanh nghiệp nên sử dụng. Mặc dù chi phí đầu tư đầu vào cao hơn nhưng không tốn chi phí vận hành kiểm định. Hiện nay trên thị trường đang có nhiều thương hiệu sản phẩm nồi hấp tiệt trùng bạn có thể tham khảo như Sturdy của Đài Loan, Nihophawa của Việt Nam, Tuttnauer… Tùy vào nhu cầu và chi phí mà bạn nên lựa chọn nồi hấp phù hợp với đơn vị.

Ngoài ra còn có rất nhiều các phương pháp xử lý rác thải y tế khác như chiếu xạ. xử lý vi sóng, nhiệt bất hoạt tuy nhiên tại Việt Nam 2 phương pháp trên được sử dụng nhiều hơn cả. Không chỉ tối ưu mà còn đem lai hiệu quả, an toàn với môi trường.

Nguồn tham khảo: Nihophawa.com.vn