Những xu hướng chăm sóc sức khỏe năm 2023

Hậu quả của Covid-19 kết hợp với suy thoái kinh tế và sự gia tăng nhanh chóng của công nghệ đã thay đổi cục diện ngành chăm sóc sức khỏe, đối với cả người bệnh và bác sĩ.

Ứng dụng trí tuệ nhân tạo, các bệnh viện ảo chăm sóc sức khỏe từ xa, điều trị cá nhân hóa được dự đoán sẽ trở nên phổ biến hơn trong năm sau.

 

Ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong lĩnh vực y tế

Theo ước tính của Precedence Research, thị trường chăm sóc sức khỏe ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI), cụ thể là các công cụ học máy (machine learning – ML) sẽ có giá trị lên tới 20 triệu USD vào năm 2023.

Trước đó, các công nghệ xuất phát từ AI như thị giác máy tính, xử lý ngôn ngữ tự nhiên và thuật toán nhận dạng mẫu đã dấn sâu vào hệ sinh thái chăm sóc sức khỏe. Chúng sẽ trở nên phổ biến hơn trong suốt năm 2023.

Một trong những lĩnh vực y tế sử dụng AI là nghiên cứu và phát triển thuốc. Các thuật toán có thể hỗ trợ dự đoán kết quả thử nghiệm lâm sàng, tác dụng phụ tiềm ẩn của các loại thuốc mới, phân tích hình ảnh y tế, sử dụng thị giác máy tính để phát hiện các dấu hiệu cảnh báo sớm của bệnh khi chụp X-quang hoặc cộng hưởng từ.

Trí tuệ nhân tạo cũng được sử dụng thành công trong việc phát hiện và điều trị rối loạn thần kinh, gồm bệnh Parkinson và Alzheimer.

Ngoài các thử nghiệm lâm sàng tuyến đầu, AI còn được ứng dụng trong công việc văn thư, chẳng hạn xử lý yêu cầu bảo hiểm hoặc quản lý lưu trữ hồ sơ y tế. Nó cũng giúp phân tích dữ liệu thu thập từ thiết bị đeo cá nhân của các bệnh nhân hoặc cảm biến tại nhà, giúp đưa ra cảnh báo sớm hoặc dự đoán các tình trạng khác nhau.

Bệnh viện ảo và chăm sóc sức khỏe từ xa

Các dịch vụ y tế từ xa trở nên phổ biến hơn trong thời kỳ đại dịch. Ngay cả khi các hạn chế đã được gỡ bỏ, việc thăm khám trực tiếp được nối lại, nhiều bệnh nhân và nhà cung cấp nhận ra sự tiện lợi và tiết kiệm của hình thức chăm sóc này. Một số chuyên gia cũng cho biết môi trường quen thuộc và sự gần gũi với gia đình có tác động tích cực đến chuyển biến bệnh.

Y tế từ xa tồn tại ở nhiều trạng thái khác nhau, từ gọi video với bác sĩ đến phẫu thuật từ xa, trong đó bác sĩ mổ cho bằng nhân từ một địa điểm khác bằng công nghệ cánh tay robot.

Mô hình chăm sóc sức khỏe từ xa khác là bệnh viện ảo. Các bác sĩ, y tá tập trung ở một cơ sở, điều trị và chăm sóc cho một số bệnh nhân ở xa, không thể rời khỏi nơi cư trú vì các tình trạng bệnh lý.

Sáng kiến khác là tạo điều kiện cho bệnh nhân hoàn thành các thủ tục liên quan đến điều trị ngay tại nhà, trước khi nhập viện. Theo kế hoạch, mô hình này sẽ được triển khai tại Anh trong năm 2023 cho tất cả các bệnh nhân phẫu thuật.

Khi chi phí dịch vụ y tế trực tiếp liên tục tăng và tình trạng thiếu bác sĩ diễn ra ở nhiều quốc gia, Bernard Marr, cố vấn chiến lược kinh doanh công nghệ của chính phủ Mỹ, nhận định hình thức chăm sóc sức khỏe từ xa sẽ là xu hướng vào năm 2023.

Hình thức thăm khám và chẩn bệnh từ xa tại một bệnh viện.

Chăm sóc y tế theo hình thức bán lẻ

Theo các nhà nghiên cứu tại Forrester, số lượng mô hình kinh doanh ngành y tế được thực hiện thông qua hình thức bán lẻ sẽ tăng gấp đôi trong năm 2023. Điều này trở thành xu hướng rõ rệt hơn khi các nhà bán lẻ như Walmart, Amazon và CVS cung cấp các dịch vụ như xét nghiệm máu, tiêm chủng và kiểm tra y tế.

Nguyên nhân là suy thoái kinh tế toàn cầu dẫn đến thắt chặt ngân sách tại các cơ sở y tế truyền thống. Bên cạnh đó, các nhà bán lẻ muốn tận dụng kỳ vọng của người tiêu dùng và tạo ra những lựa chọn hợp lý, thuận tiện và có giá tốt hơn so với các bệnh viện truyền thống.

Nghiên cứu của Forrester cho biết: “Trong năm 2023, bệnh nhân sẽ dùng dịch vụ y tế bán lẻ cho các nhu cầu chăm sóc cơ bản vì hệ thống y tế (có thể bị hạn chế vì việc thiếu nguồn lực) không đáp ứng được trải nghiệm của họ”.

Các nhà cung cấp dịch vụ theo kiểu bán lẻ thường dễ tiếp cận hơn, không cần hẹn trước như hình thức thăm khám truyền thống. Họ cũng ít bị ảnh hưởng bởi tình trạng thiếu viên y tế – một vấn đề dự đoán sẽ trở nên tồi tệ hơn trong năm sau.

Thiết bị y tế cá nhân đeo bên cơ thể

Các thiết bị y tế đeo bên người nhằm theo dõi hoạt động tập thể dục và sức khỏe cá nhân sẽ trở nên phổ biến hơn trong năm 2023. Nhiều công ty đã nhanh chóng mở rộng mô hình trong những năm gần đây, giới thiệu từ thiết bị đơn giản như máy đo nhịp tim, nồng độ oxy máu đến loại đồng hồ thông minh có khả năng đo điện tâm đồ; loại vải dệt đo và dự đoán huyết áp.

Giống với việc dự báo vấn đề thể chất, các công ty cũng chú trọng phát triển thiết bị có khả năng theo dõi triệu chứng tâm thần. Nghiên cứu xuất bản đầu năm nay cho thấy các chỉ số như giấc ngủ, nhịp tim có thể giúp phân loại người có nguy cơ trầm cảm, rối loạn lo âu.

Các thiết bị y tế sẽ được trang bị bộ xử lý, có khả năng phân tích dữ liệu ngay bên trong, thay vì phải gửi dữ liệu thông qua đám mây. Điều này có hai lợi ích chính. Đầu tiên, nó đảm bảo quyền riêng tư của người dùng, bởi các dữ liệu cá nhân nằm hoàn toàn bên trong thiết bị mà không bị bên thứ ba khai thác. Thứ hai, nó đảm bảo yếu tố tốc độ – điều rất quan trọng đối với các công cụ dùng để phát hiện, cảnh báo tình trạng nguy hiểm trong thời gian thực (chẳng hạn nhồi máu cơ tim hoặc đột quỵ).

Chăm sóc sức khỏe được cá nhân hóa

Trong năm 2023, bệnh nhân sẽ có nhiều cơ hội tiếp cận các dịch vụ y tế phù hợp với từng người. Điều này phản ánh khái niệm về y học chính xác, trong đó thuốc và phác đồ điều trị được thiết kế riêng cho một hoặc một nhóm bệnh nhân, dựa trên các yếu tố như tuổi tác, di truyền hoặc bệnh nền.

Các hình thức chăm sóc sức khỏe cá nhân tiên tiến và chính xác nhất sẽ tính đến thông tin di truyền hoặc bộ gene của người bệnh, giúp bác sĩ dự đoán mức độ hiệu quả và tác dụng phụ của các loại thuốc. Thuật toán AI và ML đôi khi được sử dụng để hỗ trợ những dự đoán này.

Chăm sóc sức khỏe cá nhân hóa đồng nghĩa bệnh nhân có nhiều sự lựa chọn hơn về phác đồ. Bác sĩ sẽ xem xét hoàn cảnh, quan điểm và niềm tin của người bệnh khi đưa ra địa điểm và cách thức chữa bệnh.